Automobilist de klos: Oude PvdA-tante Netelenbos juicht om kilometerheffing D66/CDA

In dit artikel:

Voormalig PvdA-minister Tineke Netelenbos (81) ziet haar reputatie als tegenstander van de automobilist in een nieuw daglicht terugkeren nu D66 en het CDA in hun formatiedocument pleiten voor rekeningrijden (kilometerheffing) en hogere tarieven in de spits. Netelenbos reageert verheugd en zei in het AD: "Ik dacht vooral: laat maar komen!" Haar reactie symboliseert dat voorstanders van heffing kansen ruiken nu de formatie op stapel staat.

De kern van de discussie speelt zich af in Den Haag tijdens de kabinetsformatie: D66 drijft het debat over betalingssystemen voor weggebruik aan, CDA sluit daarbij aan en de VVD — traditioneel autobezorgd — zou volgens critici onder druk kunnen bezwijken. Rechts-populistische partij JA21, vertegenwoordigd door Joost Eerdmans, verzet zich tegen rekeningrijden maar wordt in deze analyse gezien als politiek marginaliseerd: D66 bepaalt de agenda en heeft weinig behoefte aan samenwerking met wat in het stuk als "nep‑rechts" wordt bestempeld.

Kernbezorgdheden rondom het voorstel zijn tweeledig. Economisch betekent kilometerheffing extra lasten voor mensen die afhankelijk zijn van hun auto, vooral forenzen die niet vrij zijn in hun rijtijden; tegenstanders noemen spitsheffing oneerlijk voor werknemers met vaste werktijden. Privacy is de andere grote zorg: registratie van gereden kilometers en inzet van digitale kastjes wekt vrees voor overmatige overheidscontrole.

De tekst plaatst het debat ook als een klassenkwestie: critici zien de voorstanders als beleidsmakers voor wie reistijd en kosten minder direct voelbaar zijn (pensioengerechtigden, beleidselite). Mocht een coalitie met D66 en CDA doorgaan, waarschuwen tegenstanders, dan is invoering van rekeningrijden waarschijnlijk en worden automobilisten financieel en qua privacy het meest geraakt.