Armenië en Azerbeidzjan beëindigen in Witte Huis conflict van bijna 40 jaar

In dit artikel:

Armenië en Azerbeidzjan tekenden vrijdag in het Witte Huis met bemiddeling van de Verenigde Staten een vredesakkoord dat een einde moet maken aan bijna veertig jaar vijandelijkheden rond Nagorno-Karabach. Tijdens de ceremonie schudden Azerbeidzjaans president Ilham Aliyev en de Armeense premier Nikol Pashinyan elkaar de hand; president Trump sprak over een einde aan het vechten en het wederzijds respecteren van grenzen. Concreet blijft Nagorno-Karabach onder Azerbeidzjaanse soevereiniteit en zullen beide landen diplomatieke betrekkingen aanknopen.

De VS sloot parallel omvangrijke samenwerkings- en handelsdeals met beide partijen en tilde beperkingen op defensiesamenwerking met Azerbeidzjan op. Het Witte Huis meldt dat de Amerikanen exclusieve rechten krijgen voor een doorvoercorridor door de Kaukasus, die volgens hen de export van energie en grondstoffen moet vergemakkelijken en door hen aangeduid wordt als "De Trump route voor internationale vrede en welvaart". Aliyev en Pashinyan prezen Trump voor zijn rol en kondigden aan hem te willen voordragen voor een grote vredesprijs.

Nagorno-Karabach ligt formeel binnen Azerbeidzjaanse grenzen maar heeft een grote Armeense bevolking; het conflict escaleerde na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en leidde in 1988–1994 tot tienduizenden doden en massale ontheemding. Azerbeidzjan herwon in september 2023 met een offensief de controle over de regio, waarna vrijwel alle circa 100.000 Armeense bewoners naar Armenië vluchtten. Eerder dit jaar was al een mondeling akkoord bereikt, maar toen bleven sommige voorwaarden, zoals aanpassingen in de Armeense grondwet die aanspraken op Nagorno-Karabach uitsluiten, nog onopgelost.