Antropoloog Jordan Thomas werkte twee seizoenen als brandweerman in Californië. 'Status verdien je in Hotshot-ploegen door stil te zijn en hard te werken'
In dit artikel:
De megabranden in Californië gedragen zich tegenwoordig anders dan ooit: ze branden door in de winter, razen ’s nachts, en schroeien zelfs eeuwenoude sequoia’s tot as. Antropoloog Jordan Thomas stond midden in die verandering toen hij twee seizoenen als natuurbrandweerman werkte, onder meer bij de Los Padres Hotshots — een elite-eenheid die met handgereedschap en kettingzagen de zwaarste branden bestrijdt. Zijn ervaringen vormen de kern van het boek Als alles brandt, dat onlangs in het Nederlands verscheen en genomineerd is voor de National Book Award.
Thomas’ interesse in vuur begon al eerder, toen hij als antropoloog zag hoe gemeenschappen in Zuid-Mexico gecontroleerde branden gebruikten om landbouw en jachtgrond duurzaam te beheren. Die praktijk was voor hem een openbaring en leidde tot een grondige studie van vuur als cultureel en ecologisch instrument. Die achtergrond motiveerde hem later om letterlijk het vuur in te gaan: bij de Hotshots leer je vuur in levende lijve begrijpen, volgens Thomas, omdat modellen en AI vaak nog tekortschieten bij het voorspellen van echt gevaarlijk vuurgedrag.
Het boek mengt persoonlijke avonturen met kritiek op het Amerikaanse bosbeheer en de politieke krachten die klimaatmaatregelen tegenwerken. Thomas beschrijft de harde groepscultuur binnen de Hotshots: kameraadschap en strikte hiërarchie zijn noodzakelijk onder gevaarlijke omstandigheden, maar blind gehoorzamen aan leiders kan dodelijk zijn. Een klein incident rond het gebruik van een kettingzaag — een positie met aanzien binnen de ploeg die hij door onhandigheid weer kwijtraakte — gebruikt hij om de dynamiek en de waarden van het team bloot te leggen.
Een van de dramatische momenten in zijn verslag is een val van een klif tijdens een hittegolf, waarbij de hitte zo extreem was dat zweet op het zaagblad sistte en bewustzijnsverlies loerde. Die hittegolf kostte aan de westkust meer dan duizend levens en vormt voor Thomas het tastbare bewijs van klimaatverandering: extreem weer maakt brandbestrijding veel gevaarlijker en is volgens hem ondenkbaar zonder de invloed van menselijke uitstoot en de politieke krachten die die feiten bestrijden.
Thomas vindt het te simplistisch om bosbeheer en klimaatverandering tegen elkaar uit te spelen. De realiteit is complex: slecht beheerde bossen — veel monoculturen, dichte ondergroei en een historie van het verbieden van traditionele, gecontroleerde branden — vergroten de kwetsbaarheid voor megabranden. Tegelijkertijd verergert klimaatverandering frequentie en intensiteit van hitte, droogte en wind, waardoor kleine branden veel sneller uitschalen.
Een belangrijk deel van zijn betoog gaat over de historische rol van inheemse volkeren in Californië. Voor de komst van Europese kolonisten werd veel meer grond jaarlijks gecontroleerd gebrand, wat het landschap open en brandbestendig hield. Het onderdrukken van die praktijken leidde tot opbouw van brandbaar materiaal en droeg zo bij aan de huidige extreem heftige branden. Thomas pleit daarom voor het herintroduceren van gecontroleerde branden (prescribed burns) als onderdeel van een breed herstelbeleid, naast onmiddellijke reductie van CO2-uitstoot.
Politiek-economische krachten spelen volgens hem een grote rol in het huidige falen: rijke belangen en fossiele lobby’s financieren ontkenning en bezuinigen op publieke instituties. Hij noemt voorbeelden van bedrijven die klimaatmaatregelen tegenwerken en tegelijkertijd lobbyen voor kleinere overheid en zwakkere arbeidsvoorwaarden, wat de bescherming en ondersteuning van brandbestrijders ondermijnt. Dat verklaart deels waarom sommige Hotshots wantrouwig staan tegenover de overheid en sceptisch zijn over grote beleidsoplossingen.
Kortom: Thomas levert geen eendimensionale aanklacht, maar een persoonlijk en analytisch portret van mensen die dagelijks strijden tegen natuurgeweld — en van systemen die hen minder effectief en minder veilig maken. Zijn ervaring als antropoloog die zich letterlijk in de vuurhaard begaf, maakt het boek tot zowel reportage als oproep: de CO2-uitstoot moet omlaag, maar op de korte termijn is slimmer, ecologisch en historisch geïnformeerd bosbeheer, inclusief gecontroleerde branden, essentieel om toekomstige megabranden te voorkomen of te temperen.