Anno 117: Pax Romana
In dit artikel:
Anno 117: Pax Romana plaatst de Anno-formule terug in de oudheid: je bestuurt provincies van het Romeinse rijk in Latium (Italië) en Albion (Britannia). Het spel combineert de vertrouwde eilandgerichte citybuilder met een duidelijker RTS-element: legeropbouw en zeeslag spelen deze keer een veel grotere rol, naast de traditionele focus op grondstofketens, woningbouw en stadsontwikkeling.
De setting en sfeer zijn overtuigend uitgewerkt; architectuur, intriges en de verschillende biomen van Latium en Albion geven elke regio een eigen identiteit. Elk eiland levert unieke landbouwproducten en ertsen, waardoor handel tussen eilanden essentieel is. Je zet handelsroutes uit, vervoert goederen tussen Latium en Albion en kunt eilanden veroveren met schepen en legers als AI of spelers ze in bezit hebben.
Veel bekende Anno-mechanieken blijven aanwezig: bewoners doorlopen sociale tiers, hun behoeften moeten worden vervuld om te upgraden, en productieketens moeten in balans zijn. Maar er zijn meerdere vernieuwingen. Het grid heeft nu twee assen waardoor diagonaal bouwen mogelijk is, wat steden vloeiender en netter laat ogen. Productiegebouwen zijn nuttiger binnen woonwijken: sommige gebouwen geven geluks- of hygiënebonussen aan omliggende huizen (bijvoorbeeld lavendelvelden of zeepfabrieken), wat betekent dat je steeds moet afwegen of je ruimte besteedt aan productie of aan woningen.
Een grote wijziging is dat niet alle luxegoederen strikt vereist zijn voor upgrades: bewoners accepteren soms een generieke voedselvoorziening in plaats van alle specifieke etenswaren. Luxeproducten zoals zilveren broches of Engelse kaas leveren extra geluk en inkomsten, maar zijn niet altijd noodzakelijk — wat strategische flexibiliteit geeft, vooral wanneer handelsroutes bedreigd worden. Verdediging is belangrijk: villa’s en muren leveren bescherming en gratis lijfwachten op.
Militaire opbouw heeft een concrete kost: elk schip en elke legereenheid vereist onderhoud in de vorm van arbeidskrachten van bepaalde tiers. Een groot leger vraagt dus veel inwoners en kan de productie op eilanden ondermijnen. Wapens en harnassen moeten eerst via onderzoek beschikbaar gemaakt worden. Onderzoek verlopen via bibliotheken, theaters en taalkundigen; de research tree is uitgebreid en reflecteert de technologische breedte van de Romeinse tijd. Niet alle gameplayuitleg is echter even helder — sommige processen vragen geduld en uitzoekwerk.
Religie is een andere laag: per eiland kies je een God (bijv. Mars of Ceres) die specifieke bonussen geeft en beter werkt naarmate meer bewoners het geloof volgen. Religieuze feesten en parades kunnen tijdelijke of permanente voordelen opleveren, waardoor de keuze van godsdienst invloed heeft op je strategische opstelling.
De campagne functioneert vooral als uitgebreide tutorial en is vrij kort. Je kiest gouverneur (Marcia richt zich op handel, Marcus op oorlog) maar het verhaal loopt uit op een vroegtijdige overgang naar free play, waardoor de singleplayerverhaallijn teleurstelt. Grafisch en qua systeemcomplexiteit levert Anno 117 echter het beste tot nu toe: veel details, levendige eilanden en diepgaande systemen maken het een rijke citybuilder. Het grootste minpunt blijft de matige campagne, maar voor spelers die houden van lange stadsbouwsessies met extra militaire en religieuze lagen is dit een aanrader.