Amsterdammers willen hun kapotte spullen best repareren, maar botsen op hoge kosten
In dit artikel:
Amsterdammers willen kapotte spullen vaak liever laten maken dan weggooien, maar blijken in de praktijk te stranden op kosten, onzekerheid over kwaliteit en het verdwijnen van vakmensen, aldus onderzoek van Onderzoek en Statistiek (O&S). Ongeveer de helft van de inwoners zegt meestal te repareren; de andere helft kiest eerder voor vervanging wanneer een reparatie te duur lijkt of onbetrouwbaar.
Prijs speelt een doorslaggevende rol: men is gemiddeld bereid maximaal een kwart van de oorspronkelijke aankoopprijs te betalen. Daardoor krijgen grote apparaten en leren producten vaker een tweede kans, terwijl sneakers, goedkope elektronica en kleine apparaten vaak bij het afval belanden of in een la terechtkomen. Elektronica is de grootste hindernis: complexe reparaties, gebrek aan onderdelen en twijfels over gebruikte componenten ontmoedigen herstel.
Zelf repareren gebeurt wel: driekwart heeft het afgelopen jaar iets gemaakt, vooral kleding. Maar voor elektronica ontbreken doorgaans kennis en gereedschap. Repaircafés zijn bekend, maar slechts één op de tien bezocht er ooit. Daarnaast ontbreekt een sterke sociale norm: Amsterdammers zien weinig voorbeelden in hun omgeving, waardoor repareren achterblijft bij andere duurzame gewoonten zoals afval scheiden of fietsen.
Regionaal verschillen de ervaringen: inwoners van Noord, Zuidoost en Nieuw-West zijn vaker ontevreden over reparateurs—ze noemen moeilijk vindbare bedrijven, afnemend vakmanschap en twijfel over kwaliteit—en stappen sneller over op nieuw kopen. In Oost, West en Centrum wordt juist vaker gekozen voor herstel. Jongvolwassenen tonen veel belangstelling voor cursussen, maar zijn ook kritischer over vakmensen; vrouwen en hoger opgeleiden repareren of willen dat vaker leren.
Gemeente en nationale instanties nemen stappen om vertrouwen en zichtbaarheid te vergroten. De campagne Tweede Kans introduceerde de Repareerwijzer, een overzicht van reparatieadressen en erkende vakmensen. Sinds 2024 verplicht de Europese Ecodesign-verordening fabrikanten reparatievriendelijker te ontwerpen en onderdelen beschikbaar te stellen. Landelijk is het Nationaal Reparateursregister gestart met ruim driehonderd erkende bedrijven, voorlopig gericht op elektronica.
Wethouder Zita Pels zegt dat repareren de norm moet worden en ziet kansen in repaircafés en kortingen via Stadspas; beleidsmaatregelen en betere vindbaarheid moeten de drempels van kosten, kwaliteit en vakmanschap wegnemen.