Amersfoort wil een basiskwaliteit natuur in de stad

dinsdag, 21 oktober 2025 (13:32) - Vogelbescherming

In dit artikel:

Vogelrijkestad.nl, de nieuwe site van Vogelbescherming, koppelt plantensoorten aan vogelbehoeften en helpt mensen kiezen welke planten voedsel, beschutting en nestplekken bieden. Voorbeelden op de site: zonnebloem en zwarte toorts als voedsel voor huismussen, beemdkroon die heggenmus en winterkoning aantrekt, en haagbeuk die nestgelegenheid biedt aan soorten als boomklever en houtduif. De site is bedoeld voor tuinbezitters én gemeentelijke beleidsmakers die de stad vogelvriendelijker willen maken.

In Amersfoort is het idee verder doorgevoerd: stadsecoloog Gideon Vreeman stelde een lijst van 33 gidssoorten op die sinds begin dit jaar een concrete rol spelen in het groenbeleid. Deze gidssoorten vertalen het concept Basiskwaliteit Natuur — een door Vogelbescherming gepromoot minimum voor het behoud van gewone plant- en diersoorten — naar praktische eisen voor inrichting en beheer van zowel stad als omliggend landschap. De soorten fungeren als ambassadeurs en stellen houvast voor ontwerpers en beleidsmakers over wat nodig is om ecologische kwaliteit te waarborgen.

De 33 gidssoorten zijn opgenomen in gemeentelijke beleidsplannen en worden gebruikt bij ruimtelijke afwegingen, naast belangen als parkeren, infrastructuur en woningbouw. Op verschillende schaalniveaus levert dat concrete richtlijnen: landschapsarchitecten kunnen bepalen hoe breed verbindingszones moeten zijn, planologen hoe hoog een brug moet zijn voor ijsvogelpassage, en bij nieuwe woonwijken zoals Bovenduist zijn de gidssoorten al meegenomen in de plannen.

Ook worden praktische oplossingen gezocht voor conflicten, bijvoorbeeld tussen veiligheid en struikbehoud: door struiken strategisch te plaatsen—in losse groepen, verdiept in wadi’s of alleen aan één kant van een fietspad—blijft het gevoel van veiligheid intact terwijl ecologische functies behouden blijven.

Kortom: Vogelrijkestad.nl biedt een toegankelijk instrument voor particulieren en professionals om planten te kiezen die vogels ondersteunen, terwijl Amersfoort met haar 33 gidssoorten laat zien hoe die kennis kan worden ingebed in lokaal beleid en ontwerp om stadsnatuur structureel te versterken.