Amerikadeskundige Jelte Olthof: 'Trump zet justitie in als politiek wapen'

In dit artikel:

In zijn wekelijkse commentaar (aflevering 9) waarschuwt universitair docent Jelte Olthof dat president Donald Trump met het aangekondigde vertrek van Fed-bestuurslid Lisa Cook probeert invloed uit te oefenen op het Amerikaanse rentebeleid. De Federal Reserve is bedoeld als onafhankelijk orgaan dat monetair beleid voert; door leden te vervangen door gezinden van Trump kan hij de samenstelling van het zevenkoppige bestuur naar zijn hand zetten. Olthof merkt op dat Trump eerder al heeft gesuggereerd voorzitter Jerome Powell te willen wegsturen, maar dat hij dat tot nu toe niet aandurft uit vrees voor koersdalingen op de beurs.

De aandacht voor de aandelenmarkt is politiek relevant in de VS omdat veel Amerikanen hun spaargeld en pensioenen beleggen; beursdalingen treffen hen direct en kunnen Trumps populariteit schaden. Cook zou worden beschuldigd van fraude, wat een aanleiding levert voor haar ontslag, maar Olthof ziet het bredere patroon van politicisatie: ambtenaren verliezen minder zekerheid, kritische cijfers of onafhankelijke instanties worden onder druk gezet of van leiding veranderd. Hij noemt ook het recente vertrek van het hoofd van een statistiekbureau na ongunstige banencijfers als voorbeeld. Volgens Olthof ondermijnt dit het vertrouwen in federale instituties en schept het een klimaat waarin ambtenaren terughoudend worden om zich uit te spreken—op lange termijn schadelijk voor de geloofwaardigheid van de overheid.