Amerikaanse 'shutdown' is een feit, wat betekent dat concreet?
In dit artikel:
De Amerikaanse federale overheid is voor het eerst in zeven jaar deels stilgelegd nadat Democraten en Republikeinen er vannacht niet in slaagden een akkoord over de jaarlijkse begrotingsregels te sluiten. De deadline viel om 06.00 uur (00.00 uur lokale tijd); een voorstel van de Republikeinen om de financiering met zeven weken te verlengen werd in de Senaat verworpen (55 voor, 45 tegen), terwijl 60 stemmen nodig waren om door te kunnen gaan.
Wat er nu gebeurt: alle federale uitgaven die niet als essentieel worden gezien, worden bevroren. Dat betekent dat duizenden medewerkers naar huis worden gestuurd zonder salaris — het Congressional Budget Office (CBO) schat rond de 750.000 mensen — waaronder personeel van NASA en ministeries als Volksgezondheid, Buitenlandse Zaken en Defensie. Volgens het CBO kost het uitvallen van loonbetalingen de overheid grofweg 400 miljoen dollar per dag; achteraf uitbetalen is mogelijk. Onmisbare diensten (bijv. FBI, douane, grenswacht en militairen — ongeveer 2 miljoen troepen inclusief nationale garde) blijven werken, maar vaak zonder directe beloning. Parlementsleden ontvangen wel doorbetaling.
Economische en maatschappelijke gevolgen: gesloten nationale parken en door de federale overheid gefinancierde musea, gestagneerde controles op voedselveiligheid, waterzuivering en energie-infrastructuur, en mogelijk uitval of vertraging bij door de federale overheid gefinancierde wegenwerken. Luchtvaartpersoneel wordt formeel als essentieel gezien, maar bij eerdere shutdowns leidden ziekteverzuim en onzekerheid tot flinke vertragingen. Federale rechtbanken kunnen maar een paar dagen verder draaien; de post blijft bezorgd. Cruciale voedingsprogramma’s voor jonge kinderen en moeders, die afhankelijk zijn van federale middelen, lopen risico: miljoenen gezinnen kunnen tijdelijk steun mislopen. Sommige sociale uitkeringen (pensioenen, invaliditeit, veteranen) worden nog uitgekeerd maar kunnen vertraagd raken.
Waarom de impasse? De Republikeinen beschikken in de Senaat over 53 zetels en hadden steun van Democraten nodig; die weigeren omdat zij willen dat geplande bezuinigingen op zorg worden teruggedraaid en dat de Affordable Care Act (Obamacare) wordt verlengd om te voorkomen dat naar schatting miljoenen hun verzekering verliezen of dat premies stijgen. Over een oplossing moeten beide partijen overeenstemming bereiken; hoe lang de shutdown duurt is onduidelijk. Peilingen tonen verdeeldheid onder kiezers en ook bij Democratische achterban groeit de druk om afsluiting te voorkomen, zelfs als dat concessies vereist.