Amerikaanse overheid in 'shutdown' na mislukt begrotingsoverleg: Amerikanen blijven voor gesloten deuren staan

woensdag, 1 oktober 2025 (21:50) - VRT Nieuws

In dit artikel:

Sinds middernacht lokale tijd blijft een gedeeltelijke stillegging van de Amerikaanse federale overheid van kracht: veel diensten zijn gesloten en duizenden werknemers werken zonder betaling. In de Senaat faalden vandaag twee stemmingen om de begroting goed te keuren, waardoor de impasse voortduurt.

De ruzie draait om voorwaarden voor begrotingsgoedkeuring: Democraten eisten verlenging van subsidies voor de gezondheidszorg, iets waar Republikeinen geen toestemming voor gaven. Democratische leider Chuck Schumer waarschuwt dat burgers daardoor met hogere zorgkosten worden geconfronteerd; het Witte Huis beschuldigt juist de Democraten van het "gijzelen" van de overheid. Vicepresident Vance zei dat de shutdown niet lang zou duren omdat hij signalen van verzwakking bij de Democraten ziet.

Praktische gevolgen zijn groot: federale medewerkers — inclusief ambtenaren, militairen en luchtverkeersleiders — ontvangen geen salaris zolang de shutdown duurt; nationale parken, musea en andere instellingen sluiten. Economisch betekent dit schade: Goldman Sachs berekende dat elke week zonder begroting de economische groei met ongeveer 0,2 procent kan dalen. Voor reizigers kunnen visa-afhandelingen vertragen en toegang tot nationale parken geweigerd worden.

Shutdowns zijn de voorbije dertig jaar frequenter geworden door smalle meerderheden in Huis en Senaat; om een begroting in de Senaat te passeren zijn 60 van de 100 stemmen nodig, waardoor Republikeinen in dit geval acht Democratische stemmen misten. De laatste en langste shutdown duurde 35 dagen tijdens Trumps eerste ambtstermijn toen hij extra financiering voor een grensmuur eiste.

Trump heeft gedreigd sommige niet-essentiële werknemers te ontslaan, een maatregel die juridische stappen kan uitlokken en politieke risico’s met zich meebrengt. Analisten waarschuwen dat shutdowns onpopulair zijn en politici electorale schade kunnen opleveren, afhankelijk van wie het publiek de schuld geeft. Voor Europa lijkt de directe impact beperkt, al kunnen reizigers hinder ondervinden.