Als na 29 oktober kiezers het vertrouwen verliezen dreigt de straat

In dit artikel:

Syp Wynia voorspelt in een videogesprek met Pim van Galen voor WWTV dat de uitslag van de verkiezingen op 29 oktober vooral zal worden bepaald door de groep thuisblijvers: teleurgestelde rechts- en centrumrechtse kiezers die na twee jaar chaotisch kabinet mogelijk hun vertrouwen in politieke vernieuwing hebben verloren. Linkse partijen en aanhangers van het CDA zouden juist meer gemotiveerd kunnen zijn om te stemmen, mede omdat de PVV door veel partijen wordt geblokkeerd; dat kan de opkomstpatronen beïnvloeden en rechts alsnog aanzetten tot mobilisatie.

Wynia bespreekt ook welke partijen onverwacht kunnen profiteren. De BBB staat in sommige peilingen laag (rond de 6 zetels), maar volgens modellen van Maurice de Hond zijn er relatief veel kiezers die die partij nog een kans zouden geven, met een theoretische opmars naar circa 28 zetels. De VVD staat in de peilingen slechts rond 15 zetels, een historisch lage score; Wynia wijt dit minder aan persoonlijkheid van de leider dan aan jarenlange onduidelijke koers sinds de Rutte-periode, waardoor veel VVD-kiezers hun vertrouwen verloren hebben.

Politiek-maatschappelijk waarschuwt Wynia dat het volledig buitensluiten van PVV-aanhang en andere kleine rechtse groepen risico’s met zich meebrengt: verwaarloosde kiezers zouden hun ongenoegen op straat kunnen uiten, mogelijk ook bij protesten tegen locaties voor asielzoekers (AZC’s). Als alternatief stelt hij een politiek model voor waarin deze groepen niet formeler regeren, maar wel via deelakkoorden betrokken worden bij beleid — een “hybride minderheidskabinet” dat stemmingsgroepen serieus neemt zonder ze in coalitie te laten.

Kortom: volgens Wynia kunnen veranderingen in opkomst en de vraag wie zich politiek gehoord voelt doorslaggevend zijn op 29 oktober. Zijn oproep is beleid te formuleren dat ook stemmen van rechtse kiezers meeneemt, om polarisatie en escalatie te beperken. De analyse verscheen in Wynia’s Week TV, dat regelmatig video’s en podcasts publiceert.