Als je niet kiest voor de planeet, verandert er niks

In dit artikel:

Afgelopen woensdag presenteerde Dolf Jansen een Boeklancering XL voor antropoloog en spreker Jitske Kramer, die de Engelstalige versie van Tricky Tijden uitbracht. Wat begon met een scherp, humoristisch openingspraatje van Jansen mondde uit in een vlammende lezing en een intens interview waarbij duidelijk werd dat veel mensen met sterke emoties worstelen over de koers van de samenleving.

Kramer plaatst onze tijd in termen van liminaliteit: een tussenfase waarin het oude niet meer geldt en het nieuwe nog niet gevormd is. Ze levert een felle kritiek op het dominante economische model — gericht op groei, winstmaximalisatie en aandeelhouderswaarde — en betoogt dat dat systeem niet meer houdbaar is. Jansen versterkt die boodschap door te wijzen op hoe winsten vooral naar rijken en aandeelhouders vloeien, terwijl ecologische grenzen worden overschreden. Hij somt concrete voorbeelden van milieu- en vervuilingsproblemen op: stikstof, PFAS, pesticiden in de Maas, lithium in de Rijn en een groeiende plasticsoep.

Met de Nederlandse verkiezingen op komst merkt Jansen op dat vrijwel alle partijen vasthouden aan groeiverhalen: economische opbrengst moet banen, zorg en onderwijs financieren — en vaak ook militaire uitgaven. De meest aangrijpende passage van de avond was een brief die Kramer voorlas, gericht aan politici, CEO’s, CFO’s en onderwijsgevenden die duurzame retoriek gebruiken zonder fundamenteel te handelen. De kernboodschap: greenwashing is niet genoeg; wie kan veranderen moet ook daadwerkelijk kiezen voor de planeet en toekomstige generaties.

Jansen sluit af met een directe oproep aan leiders en verantwoordelijken: neem uw verantwoordelijkheid. (Dolf Jansen is cabaretier, schrijver en radiomaker met een uitgesproken groen hart.)