Al vijf jaar geen daling van hiv-diagnoses meer in Nederland

In dit artikel:

In Nederland is de jarenlange daling van het aantal nieuwe hiv-diagnoses tot stilstand gekomen en dreigt zelfs weer te stijgen. Stichting hiv-monitoring (SHM) en infectioloog Marc van der Valk constateren dat het aantal jaarlijkse diagnoses sinds 2010 eerst fors zakte, maar sinds ongeveer 2020 stabiel blijft boven de 400 gevallen per jaar (in 2010 waren het 1.147, in 2020 437 en vijf jaar later 444). Analyses met een model van het ECDC wijzen erop dat de werkelijke instroom van nieuwe infecties de komende jaren kan toenemen.

Belangrijke drijfveren zijn dat mensen met hiv dankzij betere behandeling langer leven (waardoor het totaal aantal mensen met hiv steeg van circa 24.230 in 2020 naar naar schatting 25.890 in 2024) en dat een groeiend aantal mensen niet weet dat ze geïnfecteerd is. Het rekenmodel schat circa 1.610 ongediagnosticeerde personen in 2024 (tegen 1.545 een jaar eerder). Daarnaast is het aandeel nieuwe diagnoses toegenomen onder mannen die seks hebben met mannen, vooral bij degenen die na 1980 zijn geboren; bij oudere cohorten daalt het aantal.

SHM en belangenorganisatie Soa Aids Nederland waarschuwen dat onopgemerkte infecties zorgelijk zijn omdat onbehandelde mensen het virus kunnen overdragen. Directeur Mark Vermeulen waarschuwt dat zonder extra inzet op preventie — met name betere toegankelijkheid van PrEP (de hiv-preventiepil), snellere testen en gerichte voorlichting — het aantal diagnoses en de maatschappelijke zorgkosten waarschijnlijk zullen toenemen. Meer capaciteit, betaalbare toegang en correcte gebruiksinstructies voor PrEP worden als essentieel gezien om de trend te keren.