Akkoord in de maak over stabilisatiemacht Gaza, maar onduidelijkheden blijven
In dit artikel:
De Verenigde Staten hebben binnen de VN-Veiligheidsraad een aangepaste ontwerpresolutie rondgestuurd die de weg moet vrijmaken voor de oprichting van een internationale stabilisatiemacht (ISF) in Gaza. Die troepen zouden het staakt-het-vuren moeten handhaven, de veiligheid moeten herstellen, grensovergangen beveiligen en Palestijnse politie-eenheden trainen. Raadleden hebben 24 uur om wijzigingen voor te stellen; Washington wil de tekst vrijdag of begin volgende week in stemming brengen.
Een opvallende verandering betreft humanitaire hulp: een eerdere passage die organisaties "beschuldigd van misbruik van hulp" van samenwerking zou uitsluiten is uit de nieuwe tekst geschrapt. Daardoor blijft het VN-agentschap UNRWA een mogelijke partner bij hulpverlening in Gaza. UNRWA en Hamas reageerden positief; UNRWA-chef Philippe Lazzarini heeft herhaald dat wederopbouw afhankelijk is van de vrijheid en onafhankelijkheid van zijn organisatie.
Washington zoekt in de regio steun voor zowel financiering als troepen voor de ISF, maar niet alle landen willen deelnemen. De Verenigde Arabische Emiraten laten weten geen rol te zien zolang het mandaat onduidelijk is. Ook Turkije en Azerbeidzjan zijn problematisch: Israël sluit deelname van Turkije uit en Azerbeidzjan weigert troepen te sturen zolang er nog gevechten zijn. De VS sluit Amerikaanse grondtroepen uit, maar plaatst enkele tientallen militairen in de regio voor coördinerende taken; Nederland stuurt twee civiele experts naar het Coalition Military Coordination Center (CMCC) in Kiryat Gat.
Een cruciaal twistpunt is de juridische basis van de missie. De VS dringt aan op een mandaat onder Artikel 7 van het VN-Handvest, dat militaire maatregelen toestaat, terwijl Arabische en Europese landen vrezen dat zo'n mandaat te verregaand is en de regionale steun kan ondermijnen. Ook is er discussie over de rol van de Palestijnse Autoriteit en over tijdelijke bestuurlijke modellen: de tekst verwijst naar een "Board of Peace" dat reconstructie en tijdelijk bestuur moet coördineren totdat de PA hervormingen doorvoert. Mogelijke betrokkenheid van Tony Blair als speciale gezant is nog niet bevestigd en stuit op weerstand in de regio.
Regio-actoren benadrukken dat Gaza en de Westelijke Jordaanoever in samenhang moeten worden behandeld. De resolutie is bedoeld als stap naar fase twee van het door de VS voorgestelde 20-puntenplan, maar Israël zal naar verwachting terughoudend blijven zolang niet alle stoffelijke resten van gijzelaars zijn overgedragen. Humanitaire toegang wordt voorlopig als onvoldoende beoordeeld.