AI-video's over orka-aanval op fictieve Jessica Radcliffe misleiden massaal op sociale media

In dit artikel:

Op TikTok circuleren de afgelopen dagen meerdere virale video’s waarin dierentrainer “Jessica Radcliffe” zou zijn gedood door een orka tijdens een show in een zeepark. De beelden tonen schijnbaar bloederige scènes en ‘breaking news’-fragmenten, maar blijken geheel kunstmatig: het gaat om met AI gegenereerde deepfakes en gefabriceerde nieuwsoverzichten. Radcliffe zelf bestaat niet; haar naam verschijnt niet in enige bron van echte zeedierentrainers.

Er zijn meerdere aanwijzingen dat het nep is. De clips bevatten elkaar tegensprekende versies van hetzelfde incident, hulpdiensten reageren inconsistent en de verschijning van de vermeende trainer wisselt per scène. Bewegingen van mensen in de video’s zijn onnatuurlijk en herhalen zich vaak — een kenmerk van AI-gegenereerde beelden — en geluiden zijn niet altijd synchroon met wat er zichtbaar is, met voice-overs die niet kloppen. Ook de valse nieuwsuitzendingen laten robotachtige stemmen, onrealistische presentatoren en foutieve logo’s zien.

Om de deepfakes geloofwaardigheid te geven, zijn fragmenten van echte incidenten met gevangen orka’s gebruikt. Historisch zijn er vier sterfgevallen van trainers door orka’s in gevangenschap, waarvan drie betrokkenheid van dezelfde orka, Tilikum; de documentaire Blackfish (2013) belichtte die zaak en veroorzaakte discussie over het houden van orka’s in gevangenschap. Er zijn daarentegen geen gedocumenteerde dodelijke aanvallen door orka’s in het wild.

De zaak illustreert hoe snel misleidende, door AI gemaakte content kan worden verspreid en hoe belangrijk kritisch controleren van bronnen en visuele kenmerken is voordat je schokkende beelden deelt.