Afvallen lastig? 'Nachtje te weinig slapen leidt dag erna tot 500 kilocalorieën extra eten'

In dit artikel:

Een lezer vroeg in de rubriek Spreekuur waarom afvallen niet lukt terwijl hij op zijn voeding let. Slaapexpert Floris Wouterson legt uit dat een nacht te weinig slapen direct invloed heeft op eetgedrag en daardoor gewichtsverlies kan saboteren. Kort gezegd: wie slecht slaapt, eet de volgende dag gemiddeld zo’n 500 kilocalorieën meer.

De verklaring is meervoudig. Slaaptekort verandert honger- en verzadigingshormonen (zoals ghreline en leptine), vergroot de gevoeligheid voor calorierijk, zoet en vetrijk voedsel via het beloningssysteem in de hersenen, en vermindert remmende controle waardoor impulsief snacken vaker voorkomt. Ook leidt minder slaap tot meer uren wakker zijn en dus meer eetmomenten, en tot grotere moeheid waardoor mensen minder bewegen en sneller kiezen voor snelle energie (snacks en suikers). Chronisch slaaptekort verstoort bovendien de insulinewerking en kan zo metabool nadelig uitpakken.

Wouterson benadrukt dat slaapkwaliteit en -duur onderdeel horen te zijn van een gewichtsplan: een consistente slaaproutine van idealiter 7–9 uur per nacht, goede slaaphygiëne (donkere, koele slaapkamer, schermvrije periode voor het slapen, geen cafeïne laat op de dag) en aandacht voor onderliggende slaapstoornissen zijn nuttige stappen. Bij aanhoudende slaapproblemen of vermoedens van slaapapneu raadt hij professionele hulp aan.

Kortom: opletten wat je eet is belangrijk, maar zonder voldoende en regelmatige slaap kan dat effect grotendeels teniet worden gedaan. Slaap verbeteren is daarom een effectief en vaak onderschat middel bij gewichtsverlies.