Afscheid van bijna de helft van de Kamerleden: 'Best even slikken'
In dit artikel:
Nog geen twee jaar na de installatie van de huidige Kamer verdwijnen vandaag zeventig volksvertegenwoordigers van de blauwe bankjes in Den Haag. Voor een deel is het afscheid vrijwillig; anderen zijn weggestemd door kiezers of troffen de lijstvolgorde en voorkeursstemmen hen hard. De grootste klap is het bijna totale wegvallen van de twintigkoppige NSC-fractie.
Harm Holman (NSC), 68, nam al eerder het besluit niet door te gaan, maar noemt het verdwijnen van zijn hele fractie “bedroevend”. Tot het laatste moment bleef hij echter actief: samen met ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis – die als nummer twee op de CU-lijst wel terugkeert – diende hij op zijn laatste Kamerdag een initiatiefwet in die aantal koeien moet koppelen aan de beschikbare landbouwgrond. Holman hoopt dat onderhandelaars het plan meenemen; hij waarschuwt dat zonder voortgang in het stikstofdossier het land veel problemen wacht. Na jaren van intensief Kamerwerk wil hij het rustiger aan doen en met zijn vrouw een reis naar Zuid-Amerika maken.
Sommige vertrekkers hadden niet zelf gekozen: Geert Gabriëls (GroenLinks-PvdA) stond op plek 19 en rekende op een Kamerplaats, maar viel — samen met fractiegenoot Jimme Nordkamp — net buiten de boot toen de voorkeursstemmen bekend werden. Gabriëls, die zich in de Kamer vooral op waterbeleid en PFAS richtte, is teleurgesteld maar houdt een kleine hoop op terugkeer als partijleden later doorschuiven bij een kabinetsparticipatie; daarom blijft hij voorlopig bij fractievergaderingen aanwezig.
Ook Claudia van Zanten (BBB) verlaat de Kamer. Zij noemt politiek haar passie en staat open voor een eventuele toekomst terug in de Tweede Kamer, maar begint eerst met oriënterende gesprekken en zoeken naar nieuw werk. SP’er Michiel van Nispen nam zelf afscheid na ruim elf jaar Kamerlidmaatschap. Hoewel hij zich soms ongemakkelijk voelde over de manier waarop politiek en media recent opereerden, kijkt hij met trots terug op concrete resultaten: extra middelen voor sociale advocatuur, toegankelijke rechtsbijstand en het werk rond de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire. Buiten de Kamer wil hij zich blijven inzetten voor democratie en rechtsstaat.
De wissel in de Kamer laat persoonlijke teleurstelling, maar ook opluchting en plannen voor rust en toekomst zien. Voor sommige vertrekkers is het einde van dit Kamerzitting juist een gewenst herstelmoment na jaren van hoge werkdruk; voor anderen is het onverwacht en pijnlijk. De komende tijd zal duidelijker worden of verschuivingen tijdens formatie of terugtredende Kamerleden alsnog kansen bieden voor een deel van hen.