Afschaffen cum laude: 'Wat als blijkt dat vrouwen gemiddeld écht minder goed scoren,' zegt psychiater

In dit artikel:

De Universiteit Twente heeft recent besloten de cum laude‑vermelding bij promoties te schrappen, wat een felle discussie oproept over prestatiedrang, gender en mogelijke biologische verschillen. In de podcast De X! Factor stelde psychiater Esther van Fenema de omstreden stelling dat het weghalen van het erepredicaat vrouwen zou kunnen benadelen omdat hun brein gemiddeld anders functioneert dan dat van mannen. Presentator Ton F. van Dijk voegde daaraan toe dat het wegnemen van beloningen de kwaliteit van proefschriften kan aantasten, vooral bij promovendi die juist gemotiveerd worden door erkenning.

De discussie raakt aan twee tegenstrijdige belangen: enerzijds het willen terugdringen van toxische competitie en mentale druk in de wetenschap, anderzijds het behoud van prikkels die uitmuntend werk belonen en zichtbaar maken. Claims over biologische verschillen tussen mannen en vrouwen zijn wetenschappelijk gevoelig en worden vaak betwist; veel deskundigen wijzen erop dat sociale en institutionele factoren ook sterk bepalen wie er profiteert van beloningssystemen. De zaak onderstreept de keuze voor universiteiten om een balans te vinden tussen eerlijke waardering, inclusiviteit en het voorkomen van ongezonde prestatiedruk.