AFM waarschuwt adviseurs voor 'fixers bij hypotheekfraude: 'Ik dacht: dit overkomt mij niet'
In dit artikel:
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) signaleert een toename van hypotheekfraude waarbij consumenten met vervalste inkomensgegevens hypotheken verkrijgen. Deze fraude komt onder meer voort uit de krappe woningmarkt, waardoor sommige kopers hun schulden verbergen of inkomsten vervalsen, terwijl criminelen ook misbruik maken van valse gegevens om geld wit te wassen. Fraudeurs vervalsen vaak belastingaangiften, loonstroken of taxatiewaardes en creëren fictieve arbeidsverbanden.
De AFM waarschuwt specifiek voor zogenaamde ‘fixers’, tussenpersonen die zich voordoen als vertrouwenspersonen, makelaars of boekhouders en als schakel fungeren tussen hypotheekadviseurs en klanten. Door deze fixers heeft de hypotheekadviseur soms geen direct contact met de aanvrager, waardoor de toetsing van de betrouwbaarheid beperkt blijft tot papieren verificatie. Adviseurs worden opgeroepen alert te zijn op verdachte signalen, zoals uitzonderlijk hoog inkomen bij jonge aanvragers, plotselinge inkomensgroei vlak voor een aanvraag, of het gebruik van dezelfde boekhouder bij jaarstukken en hypotheekaanvragen.
De AFM benadrukt dat tijdsdruk of stress bij dossiers geen excuus mag zijn om controles te verwaarlozen. Ook wijst zij op het risico dat adviseurs zelf kunnen worden aangesproken wanneer ze nalatig zijn, met mogelijke claims of zelfs verlies van hun vergunning als gevolg. Hypotheekadviseurs vervullen een sleutelrol als poortwachters en dienen integer te opereren om fraude te voorkomen.
Recent oordeelde de Amsterdamse rechtbank in een zaak waarbij consumenten twee keer op basis van dezelfde valse inkomensgegevens een grote hypotheek kregen, waarbij de bank ING zijn geld terugvorderde en de klanten voor acht jaar op een zwarte lijst plaatste. Dit onderstreept dat zowel financiële instellingen als adviseurs de verantwoordelijkheid dragen om fraude actief tegen te gaan en zorgvuldig te controleren.