AFM kritisch op communicatie pensioenfondsen: 'Geef uitleg aan gepensioneerden over compensatie, ook al krijgen ze die niet'

In dit artikel:

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijft kritisch op hoe Nederlandse pensioenfondsen communiceren over de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. Uit onderzoek in 2024 en 2025 ziet de toezichthouder wel verbetering, maar nog veel ruimte voor betere en duidelijkere informatie aan deelnemers.

De opgave is groot: bij de invoering van het nieuwe stelsel moeten fondsen vermogen opsplitsen in vele individuele pensioenpotjes en deelnemers op meerdere momenten helder informeren over wat verandert en welke uitkeringen zij kunnen verwachten. Volgens de AFM schiet die uitleg nog te vaak tekort of is zij eenzijdig van toon, wat vooral bij jongere deelnemers tot onrealistische verwachtingen kan leiden.

Een belangrijk knelpunt is de communicatie over de compensatie voor de afschaffing van de doorsneesystematiek. Werkenden krijgen hiervoor vaak compensatie, die bij circa 95% van de fondsen uit het gemeenschappelijke vermogen wordt betaald. Gepensioneerden en zogeheten slapers (niet-actieve deelnemers) ontvangen die compensatie niet, maar worden er wel door geraakt als die kosten uit het fondsvermogen komen. Wettelijk moeten fondsen hierover informeren, maar dat gebeurt lang niet altijd.

De AFM adviseert een gelaagde toelichting: in beknopte vorm wat het verwachte bedrag is, en in diepere lagen uitleg over de onderliggende risico’s (bijv. hogere beleggingsrisico’s) en de mogelijkheid dat uitkeringen kunnen dalen. Ook ontbreekt soms heldere uitleg bij de verplicht te geven prognose van het pensioen tien jaar na pensionering, met name over de variabiliteit van de uitkering en de verwachte koopkracht.