Affaire oud-Kamervoorzitters Arib en Bergkamp weer op politieke agenda

In dit artikel:

De Tweede Kamer debatteert vanmiddag over het slepende onderzoek naar oud-Kamervoorzitter Khadija Arib, dat begon na anonieme klachten van Kamerpersoneel over haar functioneren als politiek leidinggevende. De zaak speelt zich in de Kamer af en heeft het aanzien van de politiek op het spel gezet; drie opeenvolgende Kamervoorzitters zijn erin betrokken: Arib, toen Bergkamp, en nu Bosma.

Het wringt vooral rond de vertrouwelijkheid van het feitenonderzoek. Het presidium, onder leiding van voorzitter Dennis Wiersma/Bosma (PVV), hield vast aan strikte geheimhouding van het volledige rapport en stuurde alleen een samenvatting naar de Kamer. Voormalig presidiumlid Markuszower (PVV), die het rapport zou hebben ingezien, stelt dat het volledige rapport ontlastende informatie bevat die het beeld over Arib kan veranderen; hij bekritiseert het presidium omdat die informatie volgens hem wordt achtergehouden. Het presidium verweer t dat geheimhouding noodzakelijk is om de privacy van betrokkenen te beschermen en de wettelijke plicht van de Kamer om te zorgen voor een veilig werkklimaat na te leven.

Verder staan vragen open over mogelijke lekken naar de pers en de rol van hoge ambtenaren binnen de Kamer. Tijdens het voorzitterschap van Khadija Arib werden contacten met NRC-journalisten gevoerd; de voormalige woordvoerder van Bergkamp werd verdacht van lekken maar door de rechter vrijgesproken. Wel blijkt uit het dossier dat de voormalige griffier Simone Roos en directeur Huisvesting Jaap van R. een actieve rol hebben gespeeld bij het aansturen van het onderzoek, betrokken waren bij het opstellen van een anonieme klachtenbrief en hebben verzwegen dat er contact was met NRC. Het presidium noemt dat onaanvaardbaar en overweegt — binnen privacygrenzen — personele maatregelen.

Arib stapte in 2022 uit de politiek nadat de klachten en het onderzoek via de media uitlekten; zij ervaart de gebeurtenis als aantasting van haar waardigheid en vecht het onderzoek juridisch aan. Haar advocaat waarschuwt voor een precedent waarin volksvertegenwoordigers door anonieme beschuldigingen vogelvrij verklaard kunnen worden. Arib is in hoger beroep tegen de uitspraak dat het onderzoek rechtmatig was.

Ongeacht de uitkomst van het debat blijft het dossier een politiek splijtzwam en zal het, ook na de verkiezingen op 29 oktober, de opvolging van de Kamervoorzitter blijven belasten.