Advies: één gehaktbal per week is het maximum als we de wereld leefbaar willen houden
In dit artikel:
De internationale onderzoekscoalitie EAT-Lancet heeft een bijgewerkt “dieet voor een gezonde planeet” gepresenteerd, waarin wordt voorgesteld om de consumptie van rood vlees sterk te beperken: maximaal circa 105 gram per persoon per week — ongeveer één gehaktbal of klein biefstukje. Het advies, dat vrijdag werd gepubliceerd en door bijna zeventig wetenschappers van zo’n twintig universiteiten is opgesteld, houdt tegelijk rekening met de gezondheid van mensen, het klimaat en het behoud van biodiversiteit.
Het aanbevolen weekpatroon laat naast 105 g rood vlees ruimte voor ongeveer 210 g gevogelte, 210 g vis, twee eieren en zo’n tien glazen zuivel. De basis van het dieet is plantaardig: dagelijks circa 300 g groente, 200 g fruit, 50 g noten, 75 g peulvruchten en veel volkoren granen. Wereldwijd moet deze omslag noodzakelijk zijn om met naar verwachting ruim 9,6 miljard mensen in 2050 binnen ecologische grenzen te blijven, aldus het rapport.
Voor Nederland liggen de voorstellen ver onder huidige gewoonten: Nederlanders eten nu gemiddeld ruim 480 g rood vlees per week — bijna vijf keer het voorgestelde maximum. Hoogleraar Milieusysteemanalyse Hannah van Zanten (WUR), mede-auteur van het rapport, benadrukt dat het om een aanbeveling gaat: “Het gaat om een advies, geen plicht.” Tegelijk wijst ze op de urgentie: minder dierlijke eiwitten en meer plantaardig voedsel kunnen helpen bij het terugdringen van ziekten, ongelijkheid, bodemuitputting, biodiversiteitsverlies en klimaatproblemen zoals de Nederlandse stikstofcrisis en extremere neerslagpatronen.
Het rapport berekent dat de overstap zou kunnen leiden tot aanzienlijk betere volksgezondheid — tot vijftien miljoen minder doden per jaar wereldwijd — en dat het haalbaar is om voldoende voedsel te produceren binnen planetaire grenzen, mits er ook minder voedselverspilling is en de landbouwproductiviteit stijgt. De studie erkent culturele waarden rond voeding en stelt dat diversiteit tussen regio’s mogelijk blijft; een strikt veganistisch dieet is volgens de auteurs niet noodzakelijk. Politieke maatregelen zoals een vleesbelasting worden genoemd als één van de mogelijke instrumenten, maar die zijn in Nederland nog niet doorgevoerd.