Meer mensen melden zich als reservist, Defensie zoekt vooral bij werkgevers
In dit artikel:
Het ministerie van Defensie ziet het aantal sollicitaties voor reservisten sterk stijgen: dit jaar kwamen al 4.100 aanvragen binnen voor de opleiding, tegenover 3.300 in heel 2024. Nederland telt nu ruim 8.300 reservisten; het streven is om dat aantal op te voeren naar 20.000 in 2030 — deels als reactie op de Russische dreiging en de oorlog in Oekraïne, waarmee extra miljarden voor defensie zijn vrijgemaakt. Op korte termijn ontbreken nog zo’n 12.000 parttimemilitairen.
Reservisten combineren hun militaire taak met een civiele baan en worden ingezet bij oefeningen, rampen en noodsituaties. Ze moeten jaarlijks ongeveer twintig kalenderdagen beschikbaar zijn en terugkerende trainingen volgen, vaak doordeweeks. Omdat dat impact kan hebben op werkgevers, werft Defensie steeds vaker via bedrijven en sluit afspraken met werkgevers om deelname praktisch mogelijk te maken.
Ruim vierhonderd werkgevers werken inmiddels samen met de krijgsmacht; daarnaast zijn er tientallen regionale initiatieven per krijgsmachtdienst. Regelingen vormen maatwerk: werkgevers kunnen bijvoorbeeld (betaald) verlof voor opleidingsdagen bieden of afspraken maken over doorstroom van ex-militairen naar civiele functies. Vakbonden en werkgeversorganisaties (AWVN, VNO-NCW, MKB-Nederland) pleiten ervoor dergelijke afspraken ook in cao’s vast te leggen; de demissionaire staatssecretaris van Defensie riep daartoe eerder op. In enkele cao’s — onder meer voor ambtenaren — zijn inmiddels afspraken gemaakt, en FNV neemt een regeling mee in de cao-onderhandelingen bij Rabobank.
Voor beroepen die onmisbaar zijn voor de continuïteit van de samenleving, zoals politie, brandweer en ambulancepersoneel, is het lastiger om reservist te worden omdat oproepen conflicteren met hun cruciale taken. Voor medisch personeel bestaan wel concrete samenwerkingsconstructies: via het Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen zijn veertien ziekenhuizen aangesloten, waarbij artsen worden opgeleid en vervolgens in het ziekenhuis blijven werken tot oproep.
Als er geen werkgeversregeling of cao-afspraak is, moeten werknemers soms vakantiedagen inzetten, maar in de praktijk zoeken werkgevers vaak naar passende oplossingen — niet in de laatste plaats omdat werkgevers ook profijt hebben van de technische en leidinggevende vaardigheden die reservisten opdoen.