'90 minuten lang, voor onze club uit Azerbeidzjan': waarom Qarabag een Ajax-lied omarmt
In dit artikel:
Orkhan Salahov (26) heeft een stukje Amsterdam naar Bakoe gebracht: hij vertaalde een bekend Ajax-supporterslied en introduceerde het als strijdkreet bij Imaret Tayfa, de harde kern van Qarabag FK. Het refrein — onder fans al snel te horen als "Negentig minuten lang..." — is meer dan een tifo; het geeft houvast aan een club en aan een gemeenschap die al decennia onderweg is.
Salahov komt uit een vluchtelingenfamilie uit Kelbajar en draagt de geschiedenis van verdrijving zichtbaar bij zich: het oprichtingsjaar van Qarabag (1951) is op zijn vingers getatoeëerd en het clubwapen prijkt in zijn nek. Zijn ouders werden in de jaren negentig uit hun streek verdreven toen Armeense troepen Agdam veroverden (augustus 1993). Qarabag leidde daarna een zwervend bestaan, maar vond vanaf de toevallige aanstelling van trainer Qurban Qurbanov (2008) structureel succes. Sindsdien groeide de club uit tot de dominante kracht in het Azerbeidzjaanse voetbal: van de laatste twaalf landstitels won Qarabag er elf, en in 2017 bereikten ze voor het eerst de groepsfase van de Champions League.
Die sportieve triomfen werden in Bakoe en daarbuiten ook politiek geladen. Het autoritaire regime van president Ilham Aliyev gebruikte Qarabag als symbool van nationale eenheid en van de aanspraken op door Armenen bezette gebieden. In september 2020 viel Azerbeidzjan opnieuw aan; na 44 dagen strijd werden grote delen rondom Nagorno-Karabach heroverd. Volgens het artikel volgde in de jaren daarna de volledige inname van Nagorno-Karabach en het vertrek van vrijwel alle Armeense inwoners; onderhandelingen over een vredesverdrag lopen nog. Agdam wordt inmiddels in hoog tempo herbouwd en er komt een nieuw, modern stadion dat Qarabag in staat moet stellen thuis te keren.
De prijs van deze conflicten is hoog: naar schatting tienduizenden doden. Salahov verloor in 2020 zijn beste vriend Muhammadali Ibrahimli — "Maga" — aan het front. Daardoor is Salahov zelf niet meer aanwezig bij wedstrijden; hij kijkt wedstrijden nu thuis en worstelt met schuld en rouw. Toch blijft zijn invloed zichtbaar: hij ontwierp banners en hoodies en zette gezichten van gevallen strijders en symbolen van de club op de tribunes. Het lied dat hij introduceerde klinkt nog steeds bij elke thuiswedstrijd en is voor velen zowel sportieve prikkel als politiek statement.
Vanavond zou Qarabag tegen Ajax in Bakoe spelen; de uitkomst kan bepalend zijn voor het vervolg in de Champions League. Voor Salahov betekent zo’n avond meer dan sport: hij hoopt dat het lied in twee hoeken van het stadion opklinkt — een magisch, gemeenschappelijk ritueel dat zowel de terugkeer naar Agdam als de herinnering aan Maga belichaamt. Football fungeert hier als bindmiddel tussen onzeker verleden, nationale politiek en persoonlijke rouw.