7 op de 10 twijfelen aan waarheid online informatie

In dit artikel:

In 2025 geeft 72 procent van de Nederlanders aan online informatie te hebben gezien of gelezen die zij als onwaar beschouwen. Dat is een stijging ten opzichte van 2023 (67%) en 2021 (63%), blijkt uit het CBS-onderzoek naar ICT-gebruik onder 12-plussers. Wantrouwen komt het meest voor bij content op sociale media; ook berichten op nieuwswebsites roepen regelmatig twijfel op. De toename van twijfel is vooral zichtbaar bij sociale media gedurende de afgelopen vier jaar.

Leeftijd, geslacht en opleidingsniveau beïnvloeden die scepsis. 25- tot 45-jarigen zijn het vaakst achterdochtig (84%), terwijl 65-plussers het minst twijfelen (48%) — al is de twijfel onder ouderen sinds 2021 het sterkst gestegen (van 36%). Mannen twijfelen vaker dan vrouwen (76% tegenover 68%). Mensen met een hbo- of universitaire opleiding merken de meeste twijfel (83%), tegenover 59% bij wie maximaal basisonderwijs of vmbo heeft.

Van degenen die twijfel ervaren, controleerde 68 procent of de informatie klopt. Controleerders zijn vooral mannen, jongeren en hoger opgeleiden; vrouwen, 65-plussers en laagopgeleiden doen dit minder vaak. De meest gebruikte controlestappen zijn online verder zoeken naar informatie (ruim 80%) en nagaan wie de bron is (meer dan de helft). Ongeveer 30 procent overlegt met anderen of zoekt ook offline naar bevestiging.

Wie niets controleert, geeft meestal aan dat de bron of inhoud al als onbetrouwbaar bekend is (65%). Ongeveer één op de vijf weet niet hoe te verifiëren en bijna 10 procent vindt het te ingewikkeld. De cijfers onderstrepen zowel een groeiende alertheid ten opzichte van online misinformatie als verschillen in digitale vaardigheden en gedrag — een aandachtspunt voor mediawijsheid en betrouwbare informatievoorziening.