20 jaar Ik Vertrek achter de schermen: dromen, drama en doorzetters
In dit artikel:
2 september 2005 was het begin van een tv-formule die twee decennia later nog steeds leeft: Ik Vertrek volgde vanaf die eerste uitzending Nederlanders die hun geluk in het buitenland zoeken. Inmiddels telt het programma 27 seizoenen, meer dan 250 gezinnen en koppels en opnames in 35 landen op vijf continenten. Twee derde van de deelnemers woont nog altijd in het buitenland; een minderheid keerde (deels) terug naar Nederland — heimwee en praktische obstakels spelen vaak een rol.
De kracht van Ik Vertrek ligt in onvoorziene wendingen en ongescript beeld: de makers kiezen verhalen met zichtbare ontwikkeling, waardoor kijkers zowel renovatieperikelen als persoonlijke pieken en dalen meemaken. De redactie werkt met een klein, hecht team dat dossiers vooraf screent, meegaat op reis en soms lang betrokken blijft bij deelnemers. Eindredacteur Kim van de Voorde vat de insteek samen: "We zoeken niet naar perfecte verhalen, maar naar échte mensen met lef." Verhalen moeten geloofwaardig, spannend en geschikt voor camera zijn.
Edwin Diergaarde is sinds aflevering één de vertrouwde voice-over; zijn nuchtere, licht ironische commentaar vormt een herkenbare ruggengraat onder de soms chaotische emigratieplannen. Bekende successen uit de loop der jaren — zoals De Boerkampies en Familie Meiland — lieten zien dat sommige deelnemers hun droom daadwerkelijk waarmaakten, terwijl anderen met financiële, taalkundige of culturele barrières worstelden.
Waarom vertrekken mensen? Traditioneel om rust, ruimte of een eigen B&B; tegenwoordig spelen ook hoge huizenprijzen, drukte en de wens uit de ratrace te stappen een grote rol. De ondernemingsvormen zijn divers: van klassieke campings, châteaux en bed & breakfasts tot ecologische lodges, glampings, retraites en ondernemersactiviteiten buiten de hospitality-sector — denk stroopwafelkramen, lasergameparken of schoonheidssalons.
De selectieprocedure is streng: uit honderden aanmeldingen kiest de redactie die verhalen met de meeste dramatische potentie en menselijke dynamiek. Er volgt een kennismakingsgesprek en huisbezoek; pas wanneer alles goed voelt, gaat de ploeg filmdagen draaien. De makers benadrukken dat ze geen rol willen spelen in het creëren van een façade: eerlijkheid en herkenbaarheid zijn essentieel voor het langdurig succes van het format.
Door de jaren heen leverde Ik Vertrek meerdere spin-offs en varianten op, maar de kern blijft onveranderd: mensen zetten een grote stap in het onbekende en nemen ons mee in de praktische en emotionele gevolgen. Omdat emigreren in vorm en motief verandert, vernieuwt het programma zich mee, maar de menselijke drijfveer — verlangen naar een nieuw begin — maakt het tijdloos. Wie dromen heeft van vertrekken kan zich aanmelden; zolang Nederlanders blijven zoeken naar een ander leven onder de zon, heeft Ik Vertrek kijkstof genoeg.