12 van 15 politieke partijen doen voorstellen in hun programma's die tegen de rechtsstaat ingaan

In dit artikel:

Twaalf van de vijftien partijen in de huidige verkiezingsprogramma’s bevatten volgens een inventarisatie voorstellen die de rechtsstaat onder druk kunnen zetten. De meeste van zulke plannen komen van Forum voor Democratie (33 voorstellen), de PVV (30), JA21 (14), de SGP (13) en BBB (13). Met “in strijd met de beginselen van rechtsstatelijkheid” wordt bedoeld dat die voorstellen kunnen botsen met kernprincipes als onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, scheiding der machten, gelijke toepassing van de wet en juridische waarborgen voor burgers.

De bevindingen maken duidelijk dat het thema rechtsstaat prominent aanwezig is in het politieke debat en vooral terugkomt bij partijen aan de rechterflank. Voor kiezers betekent dit dat programma’s niet alleen over beleid en opinie gaan, maar ook over institutionele veranderingen die de checks-and-balances van het staatsbestel kunnen aantasten. Het is raadzaam om bij het beoordelen van partijplannen expliciet te letten op maatregelen die de rechtspraak, grondrechten of juridische procedures verzwakken.